Nog nooit zijn we zo verbonden geweest met het nieuws als vandaag. Online-ontwikkelingen hebben een enorme toename van uiteenlopende nieuwsmedia kanalen mogelijk gemaakt. Die verscheidenheid zorgt er voor dat het steeds makkelijker wordt te kiezen, wat onze aandacht krijgt en wat niet.
De betrouwbaarheid en objectiviteit van veel (nieuws)media wordt bekritiseerd en benoemd als het gaat om desinformatie. Maar het keuze proces zelf, het kiezen wat we wel of niet volgen, blijft gek genoeg vaak onbesproken. Terwijl dit proces nu juist onze aandacht nodig heeft.
Uit onderzoek blijkt dat we ons het liefst voeden met media die onze bestaande ideeën bevestigen en informatie die niet stroken met bestaande ideeën negeren. Dit menselijke systeem gecombineerd met het veelzijdige medialandschap van vandaag heeft gevolgen. Er wordt een keuze mogelijk gemaakt, naar welke waarheden kijk je en welke negeer je. Deze keuze wordt bijna altijd onbewust genomen en laat ons verkokeren. Dit terwijl op dit moment ‘fake news’ wordt aangemerkt als grote vijand. Er is een goed artikel te schrijven over de voordelen van het behoud van Europa met een hoop feitelijke argumenten maar er is ook een goed artikel te schrijven tegen Europa vol met feiten. Helaas, zo blijkt, zijn we steeds minder bereid ze beide te lezen. Dit is een probleem.
Er treed cognitieve dissonantie op bij het tegenkomen van de anders denkenden. De ruimte voor twijfel lijkt steeds meer te verdwijnen. Maar als het midden weg valt blijft slechts de vraag nog over: ‘ben je voor of ben je tegen?’ Of het nu gaat om de EU-samenwerking, Immigratie, klimaatmaatregelen, Zwarte Piet, privacy of een of ander vaag handelsakkoord.
Toch is er altijd een andere kant aan elk verhaal, laten we die kant niet uit het oog verliezen. Want niets is minder waar.
Met mijn afstudeerproject ‘Niets is minder waar’ leg ik dit ingewikkelde mechaniek uit en ervaart de kijker dit proces door middel van zes interactieve illustraties. Met knopjes is te bepalen met welke kleur het onderwerp wordt belicht.
